Historia dębickiej Szkoły Muzycznej stanowi świadectwo bujnie rozwijającej się kultury muzycznej w regionie. To bowiem nie tylko placówka edukacyjna, kształcąca kolejne pokolenia miłośników sztuki lecz także, a może przede wszystkim instytucja kulturotwórcza. W jubileuszowym roku 45-lecia działalności Państwowej Szkoły Muzycznej I stopnia im. Krzysztofa Pendereckiego w Dębicy kierujemy nasze myśli ku przeszłości, powracamy do historii i ludzi, którzy ją tworzyli.
Wspominając minione wydarzenia stawiamy sobie pytanie, jaki jest bagaż naszych doświadczeń, w jaki sposób kształtujemy otaczającą nas rzeczywistość, jakie dziedzictwo pozostawimy po sobie. Patrząc w przeszłość oraz korzystając z nabytych doświadczeń stajemy się ubogaceni, a im nasza przeszłość jest bogatsza, tym więcej mamy do zaoferowania innym. Według starożytnych myślicieli, nauczyciel to człowiek uczący jak dobrze żyć. Wychowankowie naszej szkoły w swoich wspomnieniach podkreślają często, jak ważną rolę odegrali w ich życiu nauczyciele tej szkoły, nie tylko w swych działaniach pedagogicznych, ale również odkrywając ich wrażliwość, otwierając duszę. Szkoła prowadzi ożywioną działalność koncertową nieustannie uwrażliwiając społeczeństwo na piękno muzyki.
W roku szkolnym 2019/2020 obchodziliśmy również jubileusz 15–lecia działalności Stowarzyszenia na Rzecz Wspierania Młodych Talentów, które funkcjonuje przy naszej szkole. Stowarzyszenie w ścisłej współpracy ze szkołą troszczy się o rozwój młodego pokolenia organizując różnorodne przedsięwzięcia artystyczne. Historia naszej szkoły umacnia w przekonaniu, jak wielką wartość, a zarazem odpowiedzialność stanowi opieka nad powierzonymi jej młodymi talentami.
Rok jubileuszowy stawia przed nami kolejne, szczytne cele.
Z KART HISTORII SZKOŁY
Odradzanie się życia muzycznego w Dębicy po zakończeniu II Wojny Światowej stało się udziałem ludzi wrażliwych i pragnących swoją pasję przenosić na kolejne pokolenia miłośników muzyki. Najważniejszym aspektem w rozwoju była chęć utworzenia profesjonalnej placówki kulturalnej. „Starania o utworzenie szkoły podjęli w 1948 roku działacze Towarzystwa Muzycznego. Zajęcia odbywały się w budynku dawnego Towarzystwa Kredytowego. Kierownikiem został Stanisław Mitka. Szkoła była odpłatna i niestety pomimo trwającej ciągłej rekrutacji zostało zapisanych do niej zaledwie 10 uczniów do klas: fortepianu, skrzypiec i akordeonu. Po niespełna trzech miesiącach działalności z powodu problemów finansowych szkoła przestała istnieć”.
W 1962 roku powstało Ognisko Muzyczne, kolejna profesjonalna placówka artystyczna. Dyrektorem został Aleksander Głodek. Zajęcia odbywały się w różnych punktach Dębicy co było sporym utrudnieniem. W kronice naszej szkoły istnieje zapis „Załogi dębickich zakładów pracy w 1964 roku z inicjatywy ówczesnego Wydziału Kultury zobowiązały się oddawać miesięcznie 0,5 % swoich zarobków na cel budowy Ośrodka Kultury i Sportu.. Z tych funduszy zebrano około 8 mln złotych, koszt całej budowy wyniósł 15 mln”.
W roku 1967 dokonano wmurowania kamienia węgielnego na placu przy ulicy Kościuszki. Rozpoczęła się budowa , która trwała do grudnia 1974 roku.
Na mocy Zarządzenia nr 54 Ministra Kultury i Sztuki, Państwowa Szkoła Muzyczna
I stopnia rozpoczęła działalność w 1974 r. Początkowo, przez blisko trzy miesiące, szkoła korzystała z pomieszczeń Liceum Ogólnokształcącego. Dyrektorem został mgr Ludwik Tyrpin, a Radę Pedagogiczną tworzyło 8 nauczycieli. W pierwszym roku istnienia szkoły naukę rozpoczęło 57 uczniów. Znaczną część nowo powstałego budynku zajęło Biuro Wystaw Artystycznych i Biblioteka Miejska.
W miarę poszerzania działalności rosły szkolne potrzeby. Szybko zwiększała się liczba uczniów, rokrocznie zatrudniani byli nowi nauczyciele. W roku 1989 dyrektorem został mgr Stanisław Świerk. Dążąc do zapewnienia uczniom jak najlepszych warunków kształcenia, w 1991 r. szkoła przejęła pomieszczenia, które dotychczas zajmowało BWA, co pozwoliło pozyskać nowe sale do prowadzenia zajęć. W 2003 r. w wyniku modernizacji węzła ciepłowniczego pozyskano kolejne pomieszczenia na sale lekcyjne a w 2009 r. po wyprowadzeniu się Biblioteki Miejskiej, Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Krzysztofa Pendereckiego zajmowała już cały budynek. W lipcu 2015 r. oddano do użytku kompleksowo zmodernizowaną salę koncertową. Do 2019 r. z pomieszczeń szkoły korzystała także Niepubliczna Szkoła Muzyczna II stopnia oraz Społeczne Ognisko Muzyczne.
Utworzenie Zespołu Państwowych Szkół Muzycznych
Zgodnie z decyzją z dnia 13 czerwca 2017 r. Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Wicepremiera prof. Piotra Glińskiego, 1 września 2017 r. utworzony został Zespół Państwowych Szkół Muzycznych w Dębicy, w skład którego weszły: Państwowa Szkoła Muzyczna I st. im. Krzysztofa Pendereckiego oraz Państwowa Szkoła Muzyczna II stopnia.
W wyniku konkursu pierwszym dyrektorem ZPSM została mgr Ewa Trojan, od 20 lat pełniąca funkcję z-cy dyrektora PSM I stopnia.
Nominację na stanowisko odebrała 3 sierpnia 2017 r. na Zamku Królewskim w Warszawie z rąk Wiceminister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wandy Zwinogrodzkiej.
Struktura organizacyjna szkoły to zespół dwóch szkół:
Państwowa Szkoła Muzyczna I stopnia im. Krzysztofa Pendereckiego
Kształcenie na tym etapie edukacyjnym zakłada umuzykalnienie ucznia, przygotowanie go do odbioru muzyki oraz do kontynuowania nauki w szkole muzycznej II stopnia. Odbywa się w dwóch cyklach 6-letnim oraz 4-letnim.
Państwowa Szkoła Muzyczna II stopnia jest szkołą zawodową przygotowującą muzyka instrumentalistę do dalszych studiów muzycznych lub podjęcia działalności muzycznej.